Περίεργοι μεσίτες αγοράζουν ακίνητα – φιλέτα που οι ιδιοκτήτες τους «βγάζουν στο σφυρί»
Για πολλούς, αυτή είναι η ώρα των μεγάλων ευκαιριών. Τώρα, που ιδιοκτήτες μεγάλων ακινήτων, επειδή αδυνατούν, λόγω κρίσης, να καταβάλλουν τους φόρους που τους αναλογούν, «τα βγάζουν στο σφυρί», σε τιμές πολύ χαμηλότερες κι από τις αντικειμενικές τους αξίες. Ποιοι τα αγοράζουν; Οσοι βρέθηκαν, σε αυτή τη συγκυρία, με μεγάλη ρευστότητα και δεν χρειάζονται να πάρουν στεγαστικό δάνειο, προκειμένου να προβούν σε μια αγορά.
Τι άλλο αξιοποιούν, εκτός από τα ευρώ που έχουν στη διάθεσή τους; Την κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής «πόθεν έσχες» για την αγορά κατοικίας, μέτρο που ξεκίνησε να ισχύει από τις αρχές του 2011 και θα εφαρμόζεται (μετά και την περσινή παράτασή του κατά ένα έτος) έως τα τέλη του 2013. Το γεγονός λειτουργεί ως ιδανικό «άλλοθι» για όλους όσοι έχουν συσσωρεύσει σημαντικά κεφάλαια, με διάφορους τρόπους, οι οποίοι δεν είναι πάντα νόμιμοι.
Τι λέει η εμπειρία
Οπως αναφέρει μεσίτης με εμπειρία δεκαετιών στην αγορά, «οι άνθρωποι αυτοί, έχοντας την απαιτούμενη ρευστότητα, προχωρούν έως και στη σύσταση άτυπων μεσιτικών γραφείων και διαφημίζονται ως επενδυτές ή μεσάζοντες για επενδυτικά κεφάλαια, που δήθεν ενδιαφέρονται για εύρεση ακινήτων – ευκαιριών στην ελληνική αγορά. Στην πραγματικότητα πρόκειται για το ίδιο και το αυτό». Τέτοια γραφεία ξεφυτρώνουν μέρα με τη μέρα παντού, στοχεύοντας στη συγκέντρωση ακινήτων – φιλέτων, τα οποία σκοπεύουν να πωλήσουν αργότερα, όταν η αγορά ξεκινήσει να ανακάμπτει.
Χαρακτηριστικό το παράδειγμα εταιρείας που διαφημίζει τις υπηρεσίες της στο Διαδίκτυο, έχοντας ως βασικό μότο το εξής: «αναλαμβάνουμε να αγοράσουμε τοις μετρητοίς το ακίνητό σας, σε τιμή κάτω της αντικειμενικής, χωρίς καθυστερήσεις και χρονοβόρες διαδικασίες, που θα απαξίωναν την τιμή του. Ακόμα και αν το ακίνητό σας είναι παλαιάς κατασκευής, χρήζει ανακαίνισης κ.λπ., εμείς το αγοράζουμε άμεσα σε οποιαδήποτε κατάσταση». Οι προϋποθέσεις είναι δύο: Πρώτον, το τίμημα που θα λάβει ο ιδιοκτήτης – πωλητής να είναι οπωσδήποτε κάτω από την αντικειμενική του αξία και δεύτερον, το ακίνητο να βρίσκεται εντός του Λεκανοπεδίου. Ολα τα υπόλοιπα «λύνονται. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι κάπως έτσι διάφορα «κυκλώματα» έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους στην κτηματαγορά, πατώντας αφενός μεν στην έμμεση νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος, μέσω της κατάργησης του «πόθεν έσχες», αφετέρου στην απελπισία πολλών νοικοκυριών, που βλέπουν ότι αδυνατούν πλέον να ανταποκριθούν στα φορολογικά και οικονομικά βάρη που συσσωρεύονται καθημερινά.
Ετσι, αναζητούν με αγωνία αγοραστές για το ακίνητό τους, προκειμένου να ανασάνουν οικονομικά και να αποπληρώσουν δάνεια, πιστωτικές κάρτες, χρέη προς τρίτους και προς την εφορία.
Το φαινόμενο
Μέχρι πρόσφατα, το φαινόμενο αυτό ήταν σχετικά περιορισμένο και αφορούσε κατά κανόνα κατοικίες που οι ιδιοκτήτες τους τα εκμεταλλεύονταν, μισθώνοντάς τες. Η τάση αυτή αφορούσε κυρίως μεγάλης ηλικίας ακίνητα, στο κέντρο της πόλης ή σε συνοικίες με πληθώρα οικονομικών μεταναστών. Πρόκειται για γκαρσονιέρες και διαμερίσματα μικρής επιφάνειας, έως 60-70 τ.μ., των οποίων το ύψος του ενοικίου που εισπράττεται δεν ξεπερνά τα 200-300 ευρώ μηνιαίως. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, η είσπραξη των ενοικίων καθίσταται δυσχερής και πολλοί ιδιοκτήτες έχουν λαμβάνειν ενοίκια αρκετών μηνών, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι μισθωτές.
Σήμερα, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που έχει πλήξει τα εισοδήματα, οι ιδιοκτήτες τους διαπιστώνουν ότι η απόδοση από την ενοικίαση είναι τόσο μικρή, που η πιο συμφέρουσα επιλογή είναι η πώληση. Κύριος λόγος είναι η επιβολή του ειδικού τέλους ακίνητης περιουσίας, που επί της ουσίας τους στερεί 2-3 ενοίκια τον χρόνο και πλέον και το τεκμήριο διαβίωσης, το οποίο φέτος είναι κατακόρυφα αυξημένο, με αποτέλεσμα να επίκεινται σημαντικά πρόστιμα σε δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες. Αυτό γιατί τα μειούμενα εισοδήματά τους δεν αρκούν για να καλύψουν τα νέα τεκμήρια. Ετσι, οι ιδιοκτήτες επιχειρούν να πωλήσουν ακίνητα, τα οποία ενδεχομένως να σχεδίαζαν στο μέλλον να μεταβιβάσουν στα παιδιά τους.
64% κάτω στα συμβόλαια αγοραπωλησιών
Οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην αγορά κατοικίας αναμφίβολα έχουν συμβάλει στην εμφάνιση των γνωστών «αετονύχηδων». Καθώς η ζήτηση στην αγορά είναι ανύπαρκτη, ο πολλαπλασιασμός των απελπισμένων ιδιοκτητών/πωλητών ευνοεί τα συγκεκριμένα κυκλώματα, που έχουν τη δυνατότητα πίεσης των ιδιοκτητών, ώστε να συναινέσουν στην πώληση των περιουσιών τους αντί «πινακίου φακής». Αλλωστε, οι «φυσιολογικοί» αγοραστές απλώς δεν υπάρχουν σήμερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας, τα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων που κατατέθηκαν μειώθηκαν το 2011 κατά 64% σε σχέση με το 2005. Ετσι, από 112.231 έφτασαν μόλις τα 40.321 συμβόλαια, δηλαδή το 1/3 μέσα σε έξι χρόνια. Οι αγοραπωλησίες νεόδμητων ακινήτων μεγάλης επιφάνειας σε ακριβές περιοχές υποχώρησαν κατά 70% την περίοδο 2009-2011, στα ακίνητα μικρών επιφανειών η μείωση του αριθμού των μεταβιβάσεων είναι μεγαλύτερη από 60%, στα μεταχειρισμένα η υποχώρηση ξεπερνά το 50%, ενώ πτώση κατά 80% σημειώνουν οι αγοραπωλησίες εξοχικών κατοικιών, σύμφωνα με τους δικηγόρους.
