Βέτο από τους Ευρωπαίους για εκλογές τον Φεβρουάριο
Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΠΑΝΟΥ
Επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες, το Λουξεμβούργο και τη Φρανκφούρτη,
ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος δεν είχε πολλές σημειώσεις στο
μπλοκάκι του. Οι συνομιλητές του (Μπαρόζο, Ρομπάι, Γιούνκερ, Ντράγκι)
ήταν μάλλον μονότονοι: Εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους, η υπογραφή
Σαμαρά απαιτήθηκε ως ταφόπλακα της επαγγελίας για επαναδιαπραγμάτευση.
ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος δεν είχε πολλές σημειώσεις στο
μπλοκάκι του. Οι συνομιλητές του (Μπαρόζο, Ρομπάι, Γιούνκερ, Ντράγκι)
ήταν μάλλον μονότονοι: Εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους, η υπογραφή
Σαμαρά απαιτήθηκε ως ταφόπλακα της επαγγελίας για επαναδιαπραγμάτευση.
Κεντρικό συμπέρασμα των συνομιλιών, που είχε ο Λουκάς Παπαδήμος στην έδρα
της Κομισιόν, είναι, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ότι οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών
θεσμών κρίνουν αναγκαία την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής της μεταβατικής
κυβέρνησης. Θεωρούν «αστειότητα» το ορόσημο της 19ης Φεβρουαρίου,
ενοχλούνται από την εγχώρια εκλογολογία, και έχουν έντονα εκνευριστεί από τον
τρόπο με τον οποίο παίζεται το ελληνικό πολιτικό παιχνίδι.
της Κομισιόν, είναι, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ότι οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών
θεσμών κρίνουν αναγκαία την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής της μεταβατικής
κυβέρνησης. Θεωρούν «αστειότητα» το ορόσημο της 19ης Φεβρουαρίου,
ενοχλούνται από την εγχώρια εκλογολογία, και έχουν έντονα εκνευριστεί από τον
τρόπο με τον οποίο παίζεται το ελληνικό πολιτικό παιχνίδι.
Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι έχει μεταφερθεί με σαφή τρόπο στην Αθήνα η
καθαρή θέση ότι «η μεθεπόμενη δόση, του Φεβρουαρίου, δεν πρόκειται να
εκταμιευθεί, εάν η Ελλάδα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο». Και επειδή θα
πρόκειται για τη δόση των 20 δισ. ευρώ, η οποία θα είναι η πρώτη που
θα δοθεί με το νέο δανειακό πρόγραμμα των 130 δισ. ευρώ, η ένταση που θα
προκληθεί στις σχέσεις των εταίρων με την ελληνική πλευρά, δεν θα έχει προηγούμενο.
καθαρή θέση ότι «η μεθεπόμενη δόση, του Φεβρουαρίου, δεν πρόκειται να
εκταμιευθεί, εάν η Ελλάδα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο». Και επειδή θα
πρόκειται για τη δόση των 20 δισ. ευρώ, η οποία θα είναι η πρώτη που
θα δοθεί με το νέο δανειακό πρόγραμμα των 130 δισ. ευρώ, η ένταση που θα
προκληθεί στις σχέσεις των εταίρων με την ελληνική πλευρά, δεν θα έχει προηγούμενο.
Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας, που παρακολουθούν στενά τις κοινοτικές
διεργασίες, προβλέπουν ότι το ψυχόδραμα, που ζούμε τις τελευταίες μέρες, λόγω
της εκκρεμότητας με την έκτη δόση, θα το θυμόμαστε ως ευχάριστη ανάμνηση
σε λίγους μήνες, εάν τα ελληνικά κόμματα επιμείνουν στην ανάγκη άμεσης προκήρυξης εκλογών.
διεργασίες, προβλέπουν ότι το ψυχόδραμα, που ζούμε τις τελευταίες μέρες, λόγω
της εκκρεμότητας με την έκτη δόση, θα το θυμόμαστε ως ευχάριστη ανάμνηση
σε λίγους μήνες, εάν τα ελληνικά κόμματα επιμείνουν στην ανάγκη άμεσης προκήρυξης εκλογών.
Η αιτία της πίεσης, σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, έχει ουσιαστικό αλλά και συμβολικό
περιεχόμενο. Οι εταίροι, πράγματι, εκτιμούν ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωση
του ελληνικού χρέους, ως το τέλος Ιανουαρίου, ώστε να γίνουν μετά από είκοσι
μέρες εκλογές. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι εξοργίζονται από τις εκλογικές
αγωνίες του ελληνικού πολιτικού συστήματος, την ώρα που οι ευρωπαϊκοί λαοί πρέπει
να πειστούν ξανά, για την ανάγκη οικονομικής στήριξης της πλέον υπερχρεωμένης χώρας
της Ευρωζώνης.
περιεχόμενο. Οι εταίροι, πράγματι, εκτιμούν ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωση
του ελληνικού χρέους, ως το τέλος Ιανουαρίου, ώστε να γίνουν μετά από είκοσι
μέρες εκλογές. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι εξοργίζονται από τις εκλογικές
αγωνίες του ελληνικού πολιτικού συστήματος, την ώρα που οι ευρωπαϊκοί λαοί πρέπει
να πειστούν ξανά, για την ανάγκη οικονομικής στήριξης της πλέον υπερχρεωμένης χώρας
της Ευρωζώνης.
Σύνθετη αποστολή
Η αλήθεια είναι ότι οι δανειστές κρατούν τα κλειδιά των εκλογών. Η κυβέρνηση συνεργασίας
έχει ως βασική αποστολή, την ολοκλήρωση και την επικύρωση της δανειακής σύμβασης,
και του νέου μνημονίου. Αυτό μπορεί να γίνει γρήγορα ή αργότερα, αναλόγως της στάσης που
θα κρατήσει η τρόικα. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει εμφανής δυστοκία, σε σχέση με τη
συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους (PSI). Οι
εκπρόσωποι των ομολογιούχων ζητούν υπερβολικά υψηλά επιτόκια, και δείχνουν με
κάθε τρόπο την ανασφάλειά τους, σε σχέση με το αν θα πάρουν τελικά, κάποτε, πίσω
τα χρήματά τους. Υπάρχει ισχυρή η αίσθηση σε χρηματοπιστωτικούς κύκλους ότι, στο
ορατό μέλλον, θα χρειαστεί και δεύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, για να γίνει
βιώσιμο, χωρίς κανείς να μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια αν αυτό θα είναι το τέλος της
περιπέτειας, ή αν θα υπάρξει, παρακάτω, ένα ακόμη οδυνηρότερο επεισόδιο.
έχει ως βασική αποστολή, την ολοκλήρωση και την επικύρωση της δανειακής σύμβασης,
και του νέου μνημονίου. Αυτό μπορεί να γίνει γρήγορα ή αργότερα, αναλόγως της στάσης που
θα κρατήσει η τρόικα. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει εμφανής δυστοκία, σε σχέση με τη
συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους (PSI). Οι
εκπρόσωποι των ομολογιούχων ζητούν υπερβολικά υψηλά επιτόκια, και δείχνουν με
κάθε τρόπο την ανασφάλειά τους, σε σχέση με το αν θα πάρουν τελικά, κάποτε, πίσω
τα χρήματά τους. Υπάρχει ισχυρή η αίσθηση σε χρηματοπιστωτικούς κύκλους ότι, στο
ορατό μέλλον, θα χρειαστεί και δεύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, για να γίνει
βιώσιμο, χωρίς κανείς να μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια αν αυτό θα είναι το τέλος της
περιπέτειας, ή αν θα υπάρξει, παρακάτω, ένα ακόμη οδυνηρότερο επεισόδιο.
Με αυτά τα δεδομένα, η αποστολή της κυβέρνησης Παπαδήμου γίνεται εξαιρετικά σύνθετη,
δύσκολη και αβέβαιης έκβασης. Πολύ περισσότερο, όταν τα κόμματα που τη στηρίζουν,
παραμένουν προσηλωμένα σε εκλογικούς υπολογισμούς.
δύσκολη και αβέβαιης έκβασης. Πολύ περισσότερο, όταν τα κόμματα που τη στηρίζουν,
παραμένουν προσηλωμένα σε εκλογικούς υπολογισμούς.
Ο Γιώργος Παπανδρέου έχασε το πολιτικό του κεφάλαιο στο ευρωπαϊκό ακροατήριο, λόγω
του αιφνιδιασμού που επιχείρησε, με την ανακοίνωση δημοψηφίσματος. Ο Αντώνης Σαμαράς
δεν είχε ποτέ την εμπιστοσύνη των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Ενώ ο Λουκάς Παπαδήμος
διατηρεί την έξωθεν καλή μαρτυρία, λόγω του βιογραφικού του και των απόψεων, που,
κατά καιρούς, έχει εκφράσει σε θεσμικά fora.
του αιφνιδιασμού που επιχείρησε, με την ανακοίνωση δημοψηφίσματος. Ο Αντώνης Σαμαράς
δεν είχε ποτέ την εμπιστοσύνη των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Ενώ ο Λουκάς Παπαδήμος
διατηρεί την έξωθεν καλή μαρτυρία, λόγω του βιογραφικού του και των απόψεων, που,
κατά καιρούς, έχει εκφράσει σε θεσμικά fora.
Είναι λογικό, λοιπόν, να επιθυμούν οι εταίροι την ισχυροποίησή του και να μην βιάζονται,
για την αποχώρησή του. Ειδικά, όταν, στην Ιταλία, με εντυπωσιακή ευκολία συμφωνήθηκε
ότι η κυβέρνηση Μόντι θα έχει ζωή μέχρι το 2013, και ο εσωτερικός δημόσιος διάλογος
επικεντρώνεται στη μάχη με τις αγορές. Κι όχι στον προσδιορισμό της έννοιας της
πολιτικής και εθνικής αξιοπρέπειας, όπως συνέβη εδώ, με την ανάδειξη της υπογραφής
Σαμαρά σε ζήτημα τιμής.
για την αποχώρησή του. Ειδικά, όταν, στην Ιταλία, με εντυπωσιακή ευκολία συμφωνήθηκε
ότι η κυβέρνηση Μόντι θα έχει ζωή μέχρι το 2013, και ο εσωτερικός δημόσιος διάλογος
επικεντρώνεται στη μάχη με τις αγορές. Κι όχι στον προσδιορισμό της έννοιας της
πολιτικής και εθνικής αξιοπρέπειας, όπως συνέβη εδώ, με την ανάδειξη της υπογραφής
Σαμαρά σε ζήτημα τιμής.
Μετρημένα λόγια Ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας βρέθηκε,
την προηγούμενη εβδομάδα, σε γνώριμα μέρη, με οικεία πρόσωπα απέναντί του.
Αλλά σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που ήξερε. Η είδηση, για τις
Βρυξέλλες, ήταν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έφερε μαζί του την ενυπόγραφη
δέσμευση των πολιτικών αρχηγών, η οποία τέθηκε ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση
της έκτης δόσης.
την προηγούμενη εβδομάδα, σε γνώριμα μέρη, με οικεία πρόσωπα απέναντί του.
Αλλά σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που ήξερε. Η είδηση, για τις
Βρυξέλλες, ήταν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έφερε μαζί του την ενυπόγραφη
δέσμευση των πολιτικών αρχηγών, η οποία τέθηκε ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση
της έκτης δόσης.
Συνεπώς, οι συνομιλίες, αναγκαστικά, επικεντρώθηκαν σε ένα δυσάρεστο και αντιπαραγωγικό
θέμα, το οποίο ανάγκασε τον κ. Παπαδήμο να σπαταλήσει χρόνο και δυνάμεις. Στις δημόσιες
δηλώσεις του ήταν εξαιρετικά ακριβής, προβλέποντας ότι οι πολιτικοί αρχηγοί θα κάνουν το
καθήκον τους, και σημειώνοντας ότι η ημερομηνία της 19ης Φεβρουαρίου είναι ενδεικτική.
Ήταν ακριβής, ως προς την αποτύπωση των δικών του σκέψεων, την έκφραση της κοινής
λογικής, και τη μεταφορά των μηνυμάτων, που έλαβε πίσω από τις κλειστές πόρτες.
θέμα, το οποίο ανάγκασε τον κ. Παπαδήμο να σπαταλήσει χρόνο και δυνάμεις. Στις δημόσιες
δηλώσεις του ήταν εξαιρετικά ακριβής, προβλέποντας ότι οι πολιτικοί αρχηγοί θα κάνουν το
καθήκον τους, και σημειώνοντας ότι η ημερομηνία της 19ης Φεβρουαρίου είναι ενδεικτική.
Ήταν ακριβής, ως προς την αποτύπωση των δικών του σκέψεων, την έκφραση της κοινής
λογικής, και τη μεταφορά των μηνυμάτων, που έλαβε πίσω από τις κλειστές πόρτες.
