Μοιράστηκαν, όπως ήταν αναμενόμενο άλλωστε, οι θέσεις των Περιφερειαρχών Εκπαίδευσης, αναλογικά, σχεδόν, σε πρόσωπα που προέρχονταν από τα κόμματα που συγκροτούν την Κυβέρνηση. Επτά εκπαιδευτικοί από τη Ν.Δ., τέσσερις από το ΠΑΣΟΚ και δυο από τη ΔΗΜΑΡ.
Είναι γνωστό ότι οι κυβερνήσεις θεωρούν τις δημόσιες υπηρεσίες
κομματικό τους φέουδο. Ιδιαίτερα στο χώρο της εκπαίδευσης, πάντα, οι εναλλαγές των κομμάτων στην εξουσία, συνοδεύονταν με ξήλωμα του παλιού διοικητικού μηχανισμού και με στελέχωση με εκπαιδευτικούς προσκείμενους στη νέα κυβέρνηση. Η άλωση των διευθυντικών θέσεων ήταν το λάφυρο του νικητή. Όποιο από τα κόμματα βρίσκονταν στην εξουσία έσπευδε να στελεχώσει τη διοίκηση της εκπαίδευσης με τα δικά του παιδιά, αφενός για να αποζημιώσει τους πιστούς του για την κομματική τους προσήλωση αφετέρου για να μπορεί να ελέγχει την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής στην εκπαίδευση.
Επίσης δεν προκαλεί πλέον καμιά έκπληξη το γεγονός ότι «αξιοποιήθηκαν», ως επί το πλείστον «φρέσκα», «ολόφρεσκα μέλη» των συνδικαλιστικών τους παρατάξεων (εν ενεργεία μέλη Δ.Σ των εκπαιδευτικών σωματείων) με αποκορύφωμα μέλος του Δ.Σ της ΟΛΜΕ δεν είχε προφτάσει ούτε να παραιτηθεί τη μέρα που ανακοινώνονταν ο διορισμός του ως Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης. Στις περιπτώσεις αυτές επιβεβαιώνεται περίτρανα ότι η συμμετοχή στο συνδικαλισμό για ένα τμήμα των συνδικαλιστικών στελεχών των κυρίαρχων κομμάτων δεν είναι τίποτε περισσότερο παρά το τίμημα που πρέπει να πληρώσουν για να περάσουν στα «σαλόνια» των ονείρων τους. Τίποτε περισσότερο από τη συμπλήρωση του βιογραφικού τους για την κατάληψη μιας θέσης εξουσίας δια της τεθλασμένης οδού.
Τα πρόσωπα και ο θέσεις
Όλα αυτά γνωστά. Απλά η εμπειρία έρχεται να επιβεβαιώσει τη θεωρία. Αν, ωστόσο, τα παραπάνω γίνονται φανερά «δια γυμνού οφθαλμού» (για όσους τουλάχιστον έχουν τα μάτια να δουν και την τιμιότητα να πιστεύουν στα μάτια τους), κάθε φορά που έχουμε διορισμούς ή κρίσεις και επιλογές για στελέχωση θέσεων του κρατικού μηχανισμού πλανιέται ένας μύθος. Πως τάχα, ακόμη και σε αυτό το επίπεδο στελέχωσης του διοικητικού μηχανισμού, έχουν σημασία τα πρόσωπα.
Ο μακαρίτης ο Πουλαντζάς έλεγε ότι ακόμη και στην παράλογη υπόθεση που τα παιδιά των εργατών καταλάμβαναν τις ανώτερες θέσεις στη διοίκηση, τίποτε δεν θα άλλαζε στην κοινωνία της εκμετάλλευσης καθώς πάλι θα υπήρχαν θέσεις διευθυντών και διευθυνομένων. Έτσι, πάνω ακόμη και από τον τρόπο που έγιναν οι «επιλογές» των νέων προϊστάμενων, πέρα ακόμη και από τα πρόσωπα, το κυριότερο ζήτημα παραμένει η φιλοσοφία και το ιεραρχικό πλέγμα της διοίκησης που «οικοδομεί» στελέχη τα οποία καλούνται να εφαρμόσουν μια πολιτική που «γδέρνει» την ήδη ρημαγμένη εκπαιδευτική γη.
Από την άποψη αυτή, το ποιος και πως επιλέγεται στη θέση του στελέχους, είναι στενά συνδεμένο με την πολιτική που θα υπηρετήσει. Να το πούμε και διαφορετικά: Όποιος κάνει πως δεν καταλαβαίνει τις λειτουργίες του «πατρόν» στο οποίο «αθώα», επιδιώκει να εισχωρήσει, αυτός ήδη βρίσκεται σε πορεία συναίνεσης με τα «καθήκοντα» που η θέση αυτή κουβαλάει στις αποσκευές της. Ακόμη χειρότερα αν αυτός δραστηριοποιείται στην αριστερά.
Επιτήρηση και τιμωρία: Η γέννηση του σχολείου - φυλακή
Το θέαμα τελείωσε, ο άρτος ακριβαίνει, πως θα κρατηθεί το πλήθος;
Και γιατί για την κυβέρνηση είναι απαραίτητη μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι είναι έμπιστοι και υπάκουοι άνευ όρων, διατεθειμένοι να υλοποιήσουν οποιοδήποτε μέτρο; Όπως π.χ εκείνοι οι προϊστάμενοι που έσερναν τις προηγούμενες χρονιές από σχολείο σε σχολείο για συμπλήρωση ωραρίου χιλιάδες εκπαιδευτικούς, προχωρούσαν σε συμπτύξεις τμημάτων, έκαναν παράνομες διχοτομήσεις των κενών αναπλήρωσης και προσλάμβαναν ωρομίσθιους αντί για αναπληρωτές, καταργούσαν τις τάξεις υποδοχής, επέβαλλαν υποχρεωτικές υπερωρίες, απαγόρευαν απεργίες, προχωρούσαν σε διώξεις για συνδικαλιστική δράση εκπαιδευτικών, απέλυαν ωρομίσθιους ή όπως εκείνοι οι διευθυντές που πριν μια 20ετία περίπου «διέταζαν» τους εκπαιδευτικούς να παίρνουν απουσίες των μαθητών στα πεζοδρόμια τη μέρα που δολοφονούνταν ο Νίκος Τεμπονέρας ή όπως εκείνη η προϊσταμένη των σχολείων του Πειραιά η οποία, πριν κάμποσα χρόνια, απειλούσε τους εκπαιδευτικούς την ίδια ώρα που αποκαλύπτονταν ότι είχε πλαστογραφήσει τίτλους μεταπτυχιακών σπουδών για να νομιμοποιήσει τη θέση της;
Μιλάμε για μια επιχείρηση δημιουργίας ενός μηχανισμού επιτήρησης και τιμωρίας έτσι ώστε να αστυνομευτεί και να χειραγωγηθεί ο κόσμος των εκπαιδευτικών και των μαθητών στους οποίους δεν επιφυλάσσεται το καλύτερο μέλλον. Ακριβώς για να υλοποιηθούν όσα σχεδιάζονται από το κυβερνητικό επιτελείο (μείωση διορισμών, νέες περικοπές μισθών, συμπτύξεις τμημάτων, συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, μετακινήσεις εκπαιδευτικών, σκληρή αξιολόγηση σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών, ιδιωτικοποιήσεις κ.α), χρειάζεται ένας σκληρός διοικητικός μηχανισμός, κομματικά ελεγχόμενος. Τα ανώτερα στελέχη της διοίκησης θα κληθούν να προωθήσουν θεσμικές αποφάσεις, αλλά κυρίως να ασκήσουν πιέσεις, άλλοτε με το καρότο των εξυπηρετήσεων κι άλλοτε με το μαστίγιο του αυταρχισμού, με στόχο την παραβίαση των κεκτημένων ενός κλάδου που αρκετές φορές στο παρελθόν έδειξε ζωηρός και απείθαρχος.
Χρήστος Κάτσικας
